Nota:

Niniejszy artykuł ma za zadanie podniesienie świadomości społecznej w temacie zdrowia poprzez edukację społeczną / zdrowotną i nie jest poradą medyczną czy rekomendacją w myśl rozumienia przepisów prawa. Stan zdrowia i możliwe działania terapeutyczne / profilaktyczne należy konsultować z pracownikiem ochrony zdrowia w danym zakresie jego kompetencji.

• różnica w symetrii obciążania i ruchu w kolanie następuje u osób z predyspozycjami i nieprawidłowymi wzorcami w okresie do kilku lat po operacji w porównaniu z osobnikami zdrowymi w tym samym wieku
• następuje różnica w jakości i czasie wykonywanego ruchu po obu stronach
• wymagania stawiane przez wykonywanie różnych czynności dotyczą również obciążania kończyny i przez to podnoszą rangę obciążania (także jako priorytetu w rehabilitacji – większe, opanowane, nieszkodliwe obciążanie zwiększa szansę na wykonanie czynności i podnosi poziom jej jakości)
• istnieje konieczność niedopuszczenia do osłabienia mięśnia czworogłowego uda i pracy stawów zależnych od tego mięśnia (brak przeciwdziałania może się wiązać z bólem i utratą funkcji w kontekście możliwości powrotu do zdrowia po operacji)
• asymetrię siły mięśnia czworogłowego uda można wykazać nawet kilka lat po operacji (w porówaniu do zdrowej populacji osób w tym samym wieku co pacjent); może to w dalszym ciągu rzutować na funkcjonalność w życiu codziennym
• asymetria bólu i zakresu ruchu między kończynami dolnymi nie wykazuje związku z możliwymi do zastosowania po operacji obciążeniami kończyny, która była kwalifikowana do operacji
• podobnie z możliwym do uzyskania potencjałem przedoperacyjnym za pomocą rehabilitacji (częściowe wyrównanie asymetrii) - nie musi się on przekładać na redukcję asymetrii po operacji
• w pozycji stojącej operowane kolano może być nieco ugięte – ważne jest wykazanie, że staw kolanowy jest w stanie pod wpływem woli uzyskać wartości referencyjne (wyprost)
• miesiąc po operacji obserwuje się zmniejszone obciążenie kończyny operowanej (mniejsze 2,5 krotnie)
• 1 do 3 miesięcy po operacji obserwuje się powrót do poziomu obciążania sprzed operacji (które było w jakimś stopniu obniżone wykazując asymetrię)
• po 6 miesiącach parametry obciążania są wyższe (równiejsze, wskazując na poprawę w kierunku symetrii obciążania)
• jedna trzecia osób pół roku po operacji nie wykazuje różnic w średniej wartości obciążania kończyny operowanej w jednoczesnym, naprzemiennym (zależnie od zadania) używaniu kończyn dolnych podczas normalnych aktywności
• ważne jest pooperacyjne przywrócenie równowagi między mięśniami czworogłowymi kończnyn dolnych (asymetria ich siły przekłada się na sprawność funkcjonalną); wtedy asymetria w używaniu kończyn dolnych wraca do wartości zbliżonych do równowagi, jak również nie wykazuje różnicy w stosunku do osób zdrowych w tym samym wieku co pacjent
• powrót symetrii do wartości normalnych dla populacji ciągle wskazuje na jej związek z wykonywanymi czynnościami
• bardziej wymagające zadania opierają się na posiadanej symetrii (mogą wykazywać słabe strony funkcjonowania)
• przy opanowaniu mniej wymagających zadań i skupieniu się wyłącznie na nich, może tylko się potwierdzać, że zakres wymagań jakie stawiają względem symetrii obciążania kolan ma znaczenie (brak progresu)
• ważne jest pozbycie się nawykowych (nieprawidłowych) schematów ruchowych i lęku przed chodzeniem (obciążaniem)
• rehabilitacja (zwłaszcza wczesna) powinna brać pod uwagę konieczność zwiększania obciążania kończyny z operowanym stawem kolanowym
• pacjenci mogą używać operowanego stawu kolanowego na trzy sposoby jeżeli chodzi o radzenie sobie z czynnoścami życia codziennego wymagającymi symetrycznego obciążania kończyn dolnych: w różnych momentach tej samej czynności egzekować ruch z asymetrią wykonując zadanie do końca; obciążać symetrycznie kończynę operowaną tylko w pewnych momentach czynności; nie wykonywać czynności wymagających symetrii lub radzić sobie w inny, "mniej wymagający" sposób już na etapie planowania czynności i organizacji przestrzeni (a potem wykonania)
• pacjent musi nauczyć się spowrotem obciążać kończynę, choćby bez udziału terapeuty
• ruch w stawie, ból, siła i aktywacja mięśnia czworogłowego uda (kończyna operowana) pozostaje przez określony czas w związku z większym obciążaniem kończyny nieoperowanej – póżniej nieobciążanie kończyny operowanej ma charakter przetrwały i nawykowy
• ważne jest określenie poprzez rehabilitację, które czynniki są decydujące w wychodzeniu ze stronnego obciążania (należy wyjść z dotychczasowych, przetrwałych wzorców ruchowych – analgestycznych)
• starszy wiek, płeć (kobieta), wysoka masa ciała mają również znaczenie w zjawisku stronnego obciążania
• pozycje przyjmowane swobodnie charakteryzują się mniejszym stronnym obciążaniem kończyn dolnych
• istnieje ryzyko, że stronne obciążanie doprowadzi do większej degenracji pozostałych, innych niż operowany stawów
• czynniki kontroli motorycznej: ruch w kolanie – zmiana pozycji w płaszczyźnie poziomej, ruch w biodrze – zmiana pozycji w płaszczyźnie strzałkowej; ważna pozycja stopy (zgięcie kolana w płaszczyźnie strzałkowej) oraz tułowia