Nota:

Niniejszy artykuł ma za zadanie podniesienie świadomości społecznej w temacie zdrowia poprzez edukację społeczną / zdrowotną i nie jest poradą medyczną czy rekomendacją w myśl rozumienia przepisów prawa. Stan zdrowia i możliwe działania terapeutyczne / profilaktyczne należy konsultować z pracownikiem ochrony zdrowia w danym zakresie jego kompetencji.

Obciążanie kolana w warunkach patologii zwyrodnieniowej:

• podczas kontaktu pięty z podłożem (inicjacja kończąca fazę wymachu kończyny) siły nacisku (kontakt stopy z podłożem) pojawiąją się na pięcie i przechodzą boczną stroną stopy (wartości wypadkowe)
• dalej: poprzez dalsze części kości śródstopia siły te przemieszczają się w stronę palca małego a od niego do pierwszej kości śródstopia (kierunek dośrodkowy)
• następnie: paluch przejmuje kontrolę dynamiczną i przechodzi do fazy odbicia (droga do tego prowadzi przez inwersję stopy i zgięcie podeszwowe)
• drogi aferentne – bodźcowanie ze stawu stanowi istotny wyznacznik centralnego sterowania chodem (poziom rdzenia) – pytanie: czy zostaje zmienione po wszczepieniu endoprotezy i czy dalej wpływa na odzyskiwanie chodu?
• centralny system sterowania ruchem (układ nerwowy) nie ustawia stopy (strona operowana – obecność endoprotezy) w takim samym miejscu na podłożu co podczas chodzenia w warunkach nagormadzonej i skompensowanej patologii (staw kolanowy; stan przedoperacyjny) – wskazana kontrola i dostosowanie rehabilitacji całej dolnej połowy ciała wraz z kręgosłupem lędziwowym (holistyczna reedukacja) na każdym z etapów leczenia
• ból pooperacyjny może powodować zmianę napędu samego chodu w obrębie mięśni kolana, szczególnie u osób z określoną postawą ciała; może to dodatkowo utrudniać reedukację chodu
• problemem staje się kontakt pięty z podłożem – pacjent odciąża kończynę operowaną poprzez przejście na palcach; dodatkowe obciążenie dla przodostopia (faza kontaktu z podłożem podczas wykroku)
• faza chodu, środek ciężkości ciała, kończyna zakroczna (nieoperowana): wykorzystanie przegubu w postaci stawu skokowego (staw i ścięgno Achillesa) oraz zgięcia kolana i biodra tej samej kończyny w celu przeniesienia kończyny w kierunku ruchu (przednim) przy niemal zerowym momencie siły
• charakteryzuje się to intensywnym (niefizjologicnzym) kontaktem przodostopia kończyny nieoperowanej (przenoszonej) z podłożem podczas inicjacji fazy przenoszenia
• w związku z tym osoby mające problem ze stawem kolanowym i nieużywające kuli / kul łokciowych chodzą krokiem dostawnym (kończyna nieoperowana "goni" operowaną)
• kończyna nieoperowana stawiana jest jednak tuż przed kończyną operowaną (inaczej trudno byłoby utrzymać równowagę, co groziłoby upadkiem)
• pacjent wykonuje zatem dłuższy krok po stronie niekwalifikowanej do operacji (rzutuje to na asymetrię funkcjonalną w obrębie kręgosłupa – charakterystyka jak w skoliozie)
• ograniczone jest uniesienie miednicy (strony nieoperowanej); w związku z tym chód dostawny charakteryzuje się wykorzystaniem przeniesienia kończyny nieoperowanej ze szczególnym uwzlgędnieniem jej zgięcia w stawie kolanowym i biodrowym
• wymusza to pełne wyprostowanie kończny nieoperowanej od samego początku fazy przenoszenia (końcowa faza kontaktu z podłożem; kończyna zakroczna)
• następuje charakterystyczny powrót tułowia do pozycji umożliwiającej zachowanie równowagi (kończyna nieoperowana w fazie ponownego kontaktu z podłożem; kończyna wykroczna)
• fizjologia chodu dopuszcza zgięcie kolana w fazie przenoszenia (do połowy zakresu)
• przez to kończyna operowana może nie przechodzić w drugą fazę podporową, chód jest dostawny
• mechanizm kinetycznego przenoszenia obciążenia w płaszczyźnie horyzontalnej pozwala na ekonomiczną kompensację
• rekompensacja następuje poprzez dłuższy (przodujący) krok kończyny nieoperowanej i wygaszanie kinetyczne dynamiki kroku przez przodostopie kończyny nieopeorowanej
• jest to niefizjologiczne – na obuwie widoczne starcia podeszwy w przodostopiu w porówaniu między kończynami